спаць

Drukarnik™ вылучае b-варыянты і пазабазавае.
Ці дапушчальна правяраць ТСБМ-1984 па правілах-2010?

спаць, сплю, спіш, спіць; незакончанае трыванне
  1. Быць, знаходзіцца ў стане сну. Калі павячэралі, Маша паслала ложак і лягла спаць. ← Іван Мележ. Каб паказаць, што ён сапраўды хоча спаць, стары хітрун скоранька, але вельмі старанна пазяхнуў. ← Міхась Зарэцкі. // пераноснае значэнне Заціхнуць, быць бязлюдным. Вёска спіць — нідзе ні агеньчыка. ← Алесь Асіпенка. Вуліца не спіць: даносяцца прыглушаныя галасы, рып калодзежнага жураўля. ← Іван Навуменка. Саша накідвае халацік, ідзе ў дзіцячую. Бальніца спіць. ← Іван Шамякін. // пераноснае значэнне Быць у стане спакою, нерухомасці. Спяць векавечныя хвоі, Цёмнае возера спіць. ← Міхась Васілёк. Нікнуць сонныя чароты, За гарою ветры спяць. ← Пятрусь Броўка. // пераноснае значэнне Спачываць, быць пахаваным дзе-н. (пра памёршых). Ёсць на палетках курганы, Там спяць адважныя сыны, Што згінулі ў паходзе. ← Максім Лужанін. Тут спіць Валянціна... Савецкі салдат... Звычайная наша дзяўчына. ← Ніл Гілевіч.
  2. пераноснае значэнне Быць пасіўным; бяздзейнічаць. [Буйскі:] — Так, трэба быць вельмі асцярожнымі, таварышы. Іх [немцаў] разведка таксама не спіць. ← Іван Шамякін. [Шура:] — Уцягвайце больш людзей у работу, штурхайце Мядзведзічы пад бакі, каб яны не спалі. ← Кандрат Крапіва. // Знаходзіцца ў бяздзеянні (пра прадметы). Снуюць патруль. Не спяць у бункерах кулямёты. ← Янка Брыль. Не спіць толькі галасісты баян. ← Алена Васілевіч. // Не выяўляць сябе (пра пачуцці, здольнасці і пад.). Спіць каханне ў дамах. Спіць прадоння марскога імгла. ← Уладзімір Караткевіч. Але не спіць людская памяць І не дазволіць ашукаць Дзяцей, што нас з вайны чакаюць, Хоць і не могуць прычакаць. ← Васіль Вітка.
  3. размоўнае слова Быць у палавой сувязі з кім-н.
  •••
  Класціся спаць з курамі гл. класціся.
  Лаўры чые не даюць спаць гл. лаўр.
  Спаць адным вокам — спаць насцярожана, трывожна.
  Спаць без задніх ног — вельмі моцна спаць.
  Спаць вечным сном — пра памёршага.
  Спаць і курэй бачыць (пасвіць) — пра вельмі пільнага, хітрага, скрытнага чалавека.
  Спаць мёртвым сном — спаць вельмі моцна, не прачынаючыся.
  Спаць у шапку — бяздзейнічаць, но праяўляць руплівасці, быць абыякавым да чаго-н. тады, калі трэба неадкладна дзейнічаць.
  Спаць як заяц — спаць вельмі чутка.
  Спаць як пшаніцу прадаўшы — спаць моцным сном.

❌

	словаформы
Пачатковая форма	спа́ць
Цяперашні час 1-я асоба: я што раблю? мы што робім? 2-я асоба: ты што робіш? вы што робіце? 3-я асоба: ён-яна-яно што робіць? яны што робяць?	я сплю́ мы спі́м ты спі́ш вы спіце́ ён, яна, яно спі́ць яны спя́ць
Прошлы час што рабіла? што рабіў? што рабілі?	ж. спа́ла м. спа́ў н. спа́ла мн. спа́лі
Загадны лад 2-я асоба: ты што рабі? вы што рабіце?	ты спі́ вы спі́це
Дзеепрыслоўе цяперашні час: што робячы?	сплючы́, спя́чы

Калі мне кажуць «Назаўтра раніцай ты аб гэтым пашкадуеш» — я сплю да абеду.

Сплю на артапедычнай падушцы, а хацелася б на фінансавай.

Трэці дзень я сам-насам з катом. Ведаеце, істота, якая толькі жарэ, спіць і сярэ — не вельмі што кампанія. Таму кот сумуе.

сярэ ці серыць?

Вельмі добрае практыкаванне для вачэй і псіхікі:
1. Пакладзі тэлефон.
2. Заплюшчы вочы.
3. Спі.

Пакуль мы спім, вораг не дрэмле.
Спіце больш. Вымотвайце ворага.

— А што вы прымаеце ад бяссоння?
— Шклянка віна кожныя дзве гадзіны.
— І пасля гэтага засынаеце?
— Не, проста калі не спіш, так весялей…

На вечарынцы сказалі адчуваць сябе як дома, таму я памыўся пад душам і лёг спаць.

— Ты такі смачны пірог згатавала.
— Дзякуй.
— Аб'ядзенне проста, падзяліся сакрэтам.
— Я сплю з тваім хлопцам.

Дарэчы, хацеў заўтра раніцай пачаць хадзіць у мацоўню, але думаю, заўтра нікуды я не пайду. Буду спаць. Сон — гэта здароўе.

* мацоўня — маецца на ўвазе спартзала (gym)

Памятаеш, як не спаў да раніцы, з цікавасцю перапісваючыся з кімсьці? Дзе цяпер усе гэтыя людзі? Лепей бы ты спаў.

Слова спаць (націск і правільнае напісанне) падаецца ў слоўніках:

Навігатар

Мемчыкі