Drukarnik™ вылучае b-варыянты і пазабазавае.
Ці дапушчальна правяраць ТСБМ-1984 па правілах-2010?
той, таго, мужчынскі род; тая, той, жаночы род; тое, таго, ніякі род; мн. тыя, тых; займеннік указальны.
1. Паказвае на асобу ці прадмет, якія знаходзяцца не перад вачамі, не побач, а аддалены ў прасторы і часе, як падобныя ім; процілеглае гэты (у 1 знач.). На той бок вуліцы. ▪ З таго боку Прыпяці шыбуе човен. ← Якуб Колас. // Паказвае на адрэзак часу, які непасрэдна папярэднічаў гэтаму моманту або непасрэдна прымыкае да яго. Скуратовіча ў той дзень дома не было: апошнімі днямі ён нават часам і не начаваў дома. ← Кузьма Чорны. Родная хата здавалася чужою. Часам цягнула паглядзець на яе, але гаспадар заўсёды бурчаў: — Што ты там забыў? На тым тыдні сходзіш. ← Алесь Асіпенка. // Паказвае на адрэзак часу, у які адбываецца што-н. У тыя дні, мае сябры, Цямнелі грозна далі. ← Пятро Глебка. // Паказвае на адначасовасць якога-н. дзеяння з іншым дзеяннем, пра якое гаворыцца ў сказе. І сапраўды: як мог знікнуць малы ў той час, калі ён натрапіў на пэўны след старэйшага брата, якога ён, відаць, шукаў? ← Алесь Якімовіч.
2. Паказвае на прадмет ці асобу, што вылучаецца з ліку іншых. Не спалі толькі тыя раненыя, у якіх балелі раны. ← Іван Шамякін. Той вулачкі, дзе мы некалі жылі з мамай, ужо няма. ← Георгій Шыловіч. / у знач. назоўнік той, таго, мужчынскі род; тая, той, жаночы род; тое, таго. [Рыгор] пацішэў крыху. Раней жа праз увесь век свой усё судзіўся то з гэтым, то з тым. ← Кузьма Чорны. // Паказвае на адзін прадмет, асобу з двух або некалькіх падобных пры іх пералічэнні або супастаўленні (са словамі «гэты», «іншы» і пад.). Тым або іншым спосабам. З таго ці другога боку. ▪ [Палянцаў] думаў пра Таню, не пра гэту, што засталася пад дажджом на вуліцы гарадка з невыказным позіркам, а пра тую — далёкую, юную, якая каханнем сваім асвяціла, напэўна, усё яго жыццё... ← Мікола Ракітны. / у знач. назоўнік той, таго, мужчынскі род; тая, той, жаночы род, тое, таго, ніякі род [Міхал:] — Хіба ён [пан] літасць, сэрца мае? Ўжо двух у службу запрагае: Адзін на рыбу — той у адборку... ← Якуб Колас.
3. Паказвае на які-н. прадмет, асобу, пра якія гаварылася раней. — Мінск... — задумліва і задушэўна, як імя таварыша, вымавіў Сонцаў. — Хацеў бы я паглядзець, які той Мінск цяпер. ← Іван Мележ. — Ці не знойдзецца ў вас сена прадаць хоць пудоў колькі? — запыталася .. [незнаёмая] .. — Дзе тое ў нас сена, — адказала Вера Мікалаеўна. ← Кандрат Крапіва. / у знач. назоўнік той, таго, мужчынскі род; тая, той, жаночы род; тое, таго, ніякі род (звычайна ў спалучэнні з узмацняльнай часціцай «і»). Ночка цёмная глядзела Ды цямнейшай стала, Адна зорка мігацела, І тая прапала. ← Янка Купала. Падняўшыся на насочкі,.. [Таццяна] ўбачыла на адным возе Любу. Тая сядзела каля кулямёта і аб нечым паціху гаварыла з маладым партызанам. ← Іван Шамякін. // Выкарыстоўваецца для ўказання на асобу, прадмет, якія прыводзяцца як прыклад да сказанага раней. Узяць хоць бы таго ж бацьку ці маці, якія ўвесь час раілі паступаць вучыцца.
4. у знач. назоўнік той, таго, мужчынскі род Паказвае на якія-н. акалічнасці, падзеі, дзеянні і пад., пра якія ўжо ішла размова. Бацькі займаліся гаспадаркай, мяне нічога не прымушалі рабіць, а я таму і рада была.
5. Паказвае на вядомую ўжо асобу ці прадмет. Добрая дзяўчына тая Волька. ▪ [Нявідны] ведае і верыць у праўду новага ладу жыцця, таго ладу, за ідэалы якога змагаецца партыя камуністаў. ← Якуб Колас. Колькі таго дня было, а ўжо неўзабаве і вечар: падыходзіць тая невясёлая, але па-свойму адметная пара самых малых, зімовых дзён. ← Аляксей Кулакоўскі.
6. Іменна ён, не іншы, гэты ж самы (звычайна ў спалучэннях «той жа», «той самы», «той жа самы»). Цераз тое ж сухое балота атрад Паўленкі адышоў у лес. ← Іван Шамякін. Той самы завод з высокім чорным комінам глянуў на іх знаёмымі абрысамі. Тыя самыя дамы, тыя самыя баракі. ← Піліп Пестрак. Формы вышэйшай ступені параўнанняў прыметнікаў паказваюць, што данаму прадмету якасць ўласціва ў большай ці меншай ступені, чым іншаму прадмету, або таму ж самаму прадмету, але пры іншых абставінах ці ў іншы час. ← Граматыка беларускай мовы (1962, 1966).
7. Уваходзіць у састаў: а) складаных злучнікаў: «дзякуючы таму што», «з прычыны таго што», «да таго што», «да тых пор пакуль», «за тое што», «у той час як», «нягледзячы на тое што», «пасля таго калі» і інш.; б) словазлучэнняў, звычайна пабочнага характару, якія звязваюць розныя часткі выказвання: «апрача таго», «акрамя таго», «разам з тым», «між тым» і інш.
8. тое, нескланяльнае слова, ніякі род Выкарыстоўваецца як указальнае слова на мяжы двух сказаў, з якіх другі з'яўляецца тлумачэннем першага. — Вы да мяне? — адразу запытаў Галаўня. Сцяпан .. адказаў: — Да вас. Прыйшоў падзякаваць ва тое, што падвезлі. ← Мікола Гроднеў. Віно мы залатое п'ём за тое, Каб і жыццё было век залатое. ← Пімен Панчанка.
•••
Больш таго гл. больш.
Гнаць на той свет гл. гнаць.
Загнаць (увагнаць, звесці) на той свет гл. загнаць.
За што купіў, за тое і прадаю гл. купіць.
І без таго — і так, і так ужо. Пачарнела і рака. Шточасна поўнячыся новымі водамі з палёў і лугоў, яна быстраю плынню падточвала і без таго кволы лёд. ← Усевалад Краўчанка.
Ісці на той свет гл. ісці.
І ў той бок не глядзець гл. глядзець.
Калі на тое пайшло гл. пайсці.
Мала таго гл. мала.
На той час гл. час.
На тым самым месцы сесці гл. сесці.
Не без таго — бывае і так.
Не бываць таму гл. бываць.
Не з таго канца гл. канец.
Не з той оперы гл. опера.
Не на таго напаў (натрапіў, нарваўся) гл. напасці.
Не ў той бок глядзець (пазіраць) гл. глядзець.
Ні з таго ні з сяго — без яўнай прычыны.
Ні тое ні другое; ні тое ні сёе — пра каго-, што-н. няпэўнае, што не мае ярка выражаных уласцівасцей, асаблівасцей. Сапраўдны мужчына — заўсёды рыбак і паляўнічы. А ён, Андрэй, ні тое ні другое. ← Уладзімір Мехаў.
Няма таго, каб (з інфінітыў) гл. няма.
Самы той! (у іранічным сэнсе) гл. самы.
Тое-сёе; той-сёй; тое ды сёе — выкарыстоўваецца замест пераліку розных прадметаў, акалічнасцей і пад. На .. [Пятра] той-сёй паглядваў ужо з загадкавай усмешкай. ← Мікола Ракітны.
Той свет гл. свет.
Той ці іншы — хто-небудзь, які-небудзь.
Устаць не з той нагі гл. устаць.
У тым выпадку, калі... гл. выпадак.
Што будзе, тое будзе гл. быць.
Як на тое ліха гл. ліха1.
Як той казаў гл. казаць1.